2016-жылдан бери Орусияда жана Кыргызстанда “Ысымдарын кайтаруу” эл аралык аскердик мемориалдык долбоору ишке ашырылып келет.
“Ысымдарын кайтаруу” – 1941-1945-жылдардагы Улуу Ата Мекендик согушта жакындарын жоготкон үй-бүлөлөргө жардам көрсөтүүгө багытталган саясий эмес, гуманитардык, үй-бүлөлүк долбоор. Ал согушта курман болгондордунжаркын элесине жана жакындарын жоготкон адамдарга жардам берүүгө багытталган.
Долбоордун катышуучуларынын иш-аракеттери Советтик Армиянын жоголгон, бирок концлагерлерде курман болгондор табылган жоокерлерди издөөгө жана эскерүүгө багытталган.
Кыргызстанда иштерди алып баруу борбору Д.Асанов атындагы аскер лицейинде жайгашкан.
Курсанттарды издөө Россия Федерациясынын Коргоо министрлигинин Борбордук архивинин маалыматы боюнча 2022-жылдан бүгүнкү күнгө чейин Кыргызстандан нацизм туткундарынын жоокерлеринин, туткундарынын саны 1700дөн 2400гө чейин көбөйгөнүн аныкташкан: Ош – 469, Ысык-Көл – 267, Жалал-Абад – 480, Нарын – 123, Чүй облусу – 207, Бишкек – 236, Талас – 28, Баткен – 38, ошондой эле туулган жери белгисиз жоокерлер – 55 (буга чейин 167 болгон).
2025-жылы Жеңиштин 80 жылдыгына карата жана 1945-жылдан бери биринчи жолу курман болгон жоокерлердин жакындарын издөө жана алардын элесин түбөлүккө калтыруу боюнча масштабдуу иштер жүргүзүлүүдө.
Улуу Ата Мекендик согушта туугандарын жана жакындарын жоготкон ар бир үй-бүлө жергиликтүү интернет сайттардан өзүнүн атын жана фамилиясын табуу мүмкүнчүлүгүнө ээ болот.
Атайын аскердик салтанатта ар бир үй-бүлө жоголгон тууганынын сөөгү көмүлгөн жер тууралуу көптөн күткөн кабар алат, согушта курман болгон бардык жоокерлердин Аты-жөнү эскерилет.
Тиркемеде Кызыл Армиянын жоокерлеринин, Кыргыз Республикасынын Ош шаарынын жана Ош облусунун тургундарынын, Улуу Ата Мекендик согуштун катышуучуларынын, фашисттик Германиянын концлагерлеринде курман болгон фашисттик туткундардын тизмеси.